การนำเสนอบทความ

การสอนลูกเรื่องอากาศ (Teaching Children about weather)

 หมายถึง การจัดกิจกรรมให้เด็กปฐมวัยได้เรียนรู้ถึงส่วนผสมของก๊าซต่างๆและไอน้ำ รู้คุณสมบัติของอากาศว่าไม่มีสี ไม่มีรสชาติ และไม่มีกลิ่น ก๊าซที่มีอยู่มากและจำเป็นต่อสิ่งที่มีชีวิตคือก๊าซออกซิเจนที่มีอยู่ในอากาศรอบๆตัวเราทุกหนทุกแห่ง อากาศมีอยู่ในบ้านและบริเวณ มีอยู่ในโรงเรียน บริเวณรอบโรง เรียน กลางป่า เขา ชายทะเล แม่น้ำ น้ำตก สวน และอื่นๆ

การสอนเรื่องอากาศ

-อากาศเป็นสิ่งจำเป็นในการดำรงชีวิตของคนเรา อยู่กับคนเราตลอดเวลา เพราะเราใช้อากาศหายใจ หากขาดอากาศหายใจก็เสียชีวิตทันที สำหรับเด็กปฐมวัย เขาจะเริ่มสังเกตจากความจริงของชีวิตว่า เขามีสิ่งหนึ่งเข้าออกผ่านช่องจมูก เมื่อ -เด็กสัมผัสอากาศตลอดเวลา ผ่านผิวหนังที่ทำให้เขาเกิดความรู้สึก ร้อน หนาว อุ่น สบาย และจะหลับสนิทเมื่ออยู่ในที่ที่มีอุณหภูมิพอเหมาะกับความต้องการของร่างกายของเขา

 -อากาศมีอิทธิพลต่อสิ่งแวดล้อม เช่น ลมที่พัดปกติ พัดผ่านใบไม้ๆจะไหวไปมา ต้นไม้ใบหญ้าจะลู่ตามแรงลม เศษกระดาษปลิวไปอีกที่หนึ่งได้ ฝุ่นที่ฟุ้งกระจาย เหตุการณ์เหล่านี้เกิดขึ้นได้ในโลกนี้ เพราะอากาศมีอิทธิพลส่งผลต่อสิ่งแวดล้อม

 -สิ่งของเครื่องใช้หลายชนิดใช้อากาศประกอบ

-เรื่องอากาศที่ดีเป็นสิ่งสำคัญและจำเป็นที่ทุกคนควรรู้ และรักษาสภาพอากาศที่ดีให้เราดำรงชีวิตอยู่อย่างมีคุณภาพควรได้รับการปลูกฝังตั้งแต่เด็ก จึงเป็นเรื่องควรอบรมสั่งสอนเด็กปฐมวัยด้วย

 

การสอนเรื่องอากาศมีประโยชน์ต่อเด็กดังนี้คือ

 -เด็กได้รับการพัฒนาเจตคติแห่งความสนใจ กระตือรือร้นเกี่ยวกับธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมรอบตัว เพื่อใช้และรักษาธรรมชาติอย่างเหมาะสมสืบต่อไป

- เด็กจะได้เรียนข้อความ รู้เรื่องของอากาศ เพื่อพัฒนาความคิดจากทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์

- เด็กได้มีโอกาสเรียนรู้เรื่องอากาศ ซึ่งเป็นธรรมชาติที่จำเป็นต่อชีวิต จากประสบการณ์ตรง

 -เด็กจะมีความสนุก ความสุขจากการเรียนเรื่องอากาศที่น่าเรียน ตอบข้อสงสัยในสิ่งที่มองไม่เห็น แต่สิ่งนั้นมีอยู่ ชวนให้เด็กช่างสงสัย และคิดหาคำตอบต่อไป

-การเรียนเรื่องอากาศเป็นการส่งเสริมให้เด็กเป็นผู้มีความรู้ ความคิด มีความสนใจต่อธรรมชาติ ด้วยความสนุกและมีความสุขที่จะเรียนรู้

ครูสอนเรื่องอากาศให้ลูกที่โรงเรียนอย่างไร

-กิจกรรมเคลื่อนไหวและจังหวะ ให้เด็กแสดงท่าทางตามคำบรรยาย

-กิจกรรมเสริมประสบการณ์ การจัดกิจกรรมเสริมประสบการณ์ จะเป็นการส่งเสริมให้เด็กเรียนรู้ธรรมชาติรอบตัว อย่างมีจุดมุ่งหมาย ที่จะฝึกให้เด็กได้คิดอย่างมีเหตุผล ได้เข้าสังคม ได้ใช้ภาษา ผ่านกิจกรรมที่หลากหลาย ที่เน้นให้เด็กปฐมวัยเรียนรู้จากการกระทำด้วยตนเอง

ทักษะกระบวน การทางวิทยาศาสตร์ ที่เป็นกระบวนการแสวงหาความรู้ ประกอบด้วยขั้นตอนสำคัญ

      ขั้นตั้งสมมติฐาน/การคาดคะเน ให้เด็กคาดเดาว่าของเหลวที่อยู่ในหลอดแก้วจะขยับไปทางไหน ตัวเลขอะไร เมื่อนำไปอยู่ข้างนอก ที่มีอากาศร้อน

      ขั้นทดลองและเก็บข้อมูล นำเทอร์โมมิเตอร์ไว้ข้างนอกห้องเรียนที่มีแสงแดดร้อน ทิ้งไว้สักครู่จึงค่อยนำกลับมาในห้อง เรียน เปรียบเทียบความแตกต่าง ครูและเด็กร่วมอภิปรายผล แลกเปลี่ยนความคิดเห็นร่วมกัน

     ขั้นวิเคราะห์ข้อมูลและสรุปคำตอบของสมมติฐาน ครูและเด็กสนทนาร่วมกันว่า ผลที่เกิดขึ้นเพราะอะไร และวางแผนร่วม กันว่า จะตรวจดูเทอร์โมมิเตอร์ที่ใช้วัดอากาศทุกวัน ต้องวางเทอร์โมมิเตอร์ไว้ในที่ร่ม จดบันทึกอุณหภูมิที่อ่านได้

-การเรียนรู้คณิตศาสตร์ : ครูและเด็กร่วมกันเก็บข้อมูลสภาพอากาศ ลงในปฏิทินแสดงสภาพอากาศประจำวันอย่างน้อย 1 เดือน แล้วนำมาทำแผนภูมิสภาพอากาศ การทำปฏิทินแสดงสภาพอากาศแบบง่าย

- การเรียนรู้ภาษา เด็กเล่าเรื่องเทอร์โมมิเตอร์ อากาศ ร้อน เย็น ลม คำเล่านี้เป็นคำศัพท์ใหม่สำหรับเด็ก ครูช่วยบันทึกคำ ประโยต ให้เด็กทั้งภาษาไทย และภาษาต่างประเทศ ที่เลือกให้เด็กเรียนรู้ เช่น เทอร์โมมิเตอร์ (thermometer) ลม (wind) อากาศ (weather) ร้อน (hot) เย็น (cold)

-กิจกรรมสร้างสรรค์ กลุ่มงานประดิษฐ์ ให้เด็กๆช่วยกันทำพวงแขวนจากกระดาษหนังสือพิมพ์ ทำเป็นรูปก้อนเมฆ ประกบกันเป็นคู่ ทากาว ภายในอัดเศษกระดาษ กลางก้อนเมฆ เพื่อทำให้ก้อนเมฆนูน ป่องสวยงาม แขวนกับไม้แขวนเสื้อ แล้วนำไปแขวนที่ระเบียง หรือหน้าต่าง ให้เด็กเฝ้าสังเกตก้อนเมฆที่แกว่งไปมาเพราะลมพัดผ่าน

- กิจกรรมกลางแจ้ง เล่นเกม ลมพัด กำหนดเป็นคำสั่ง หากครูพูดว่า ลมพัดไปทางนั้น ให้เด็กๆวิ่งรอบๆต้นไม้ชนิดใดชนิดหนึ่งที่อยู่ใกล้ๆลานที่เล่น แต่ถ้าครูพูดว่า ลมพัดมาทางนี้ ให้เด็กๆวิ่งมาเข้าวงกลมที่ครูขีดเส้นไว้

-กิจกรรมเสรี ครูจัดมุมการเรียนรู้ เพิ่มพูนความรู้ และสนับสนุนการเล่น เพื่อการเรียนรู้ด้วยตนเองให้แก่เด็กเรื่องอากาศ ได้หลายมุม เช่น มุมดนตรี เปิดเทปเพลงลม

       มุมหนังสือ จัดหาหนังสือเรื่องเกี่ยวกับอากาศ มาให้เด็กๆได้อ่าน

 

ผู้เขียน: ผู้ช่วยศาสตราจารย์ บุบผา เรืองรอง อาจารย์ประจำคณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏนครศรีธรรมราช